پروتزهای دندانی، به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارهای جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته، نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارند. این روش با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و طراحی‌های دقیق، نه‌تنها عملکرد طبیعی دهان را بازمی‌گرداند، بلکه به حفظ زیبایی چهره و اعتمادبه‌نفس فرد کمک شایانی می‌نماید. در این مقاله از سایت ملکی دنتال به بررسی مراحل ساخت پروتز دندان خواهیم پرداخت، لطفاً همراه ما باشید:

پروتزهای دندانی، به‌عنوان یکی از مؤثرترین راهکارهای جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته، نقش بسیار مهمی در بهبود کیفیت زندگی بیماران دارند. این روش با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین و طراحی‌های دقیق،عملکرد طبیعی دهان را بازمی‌گرداند. بسته به وضعیت هر بیمار، نوع خاصی از پروتز دندانی (ازجمله پروتزهای ثابت مانند روکش و بریج یا پروتزهای متحرک مانند پارسیل و دست‌دندان کامل) انتخاب می‌شود. زمان طراحی و ساخت این پروتزها معمولاً بین دو تا سه هفته به طول می‌انجامد و در لابراتوارهای تخصصی دندانسازی، با بهره‌گیری از تجهیزات دندانسازی پیشرفته و ابزارهای دقیق دندانسازی، انجام می‌شود.

با این حال، باید توجه داشت که استفاده از پروتز دندانی ممکن است در برخی افراد منجر به بروز واکنش‌های آلرژیک شود؛ این حساسیت‌ها معمولاً به دلیل ترکیبات خاص موجود در مواد به‌کاررفته در ساخت پروتز بروز می‌کنند. در نتیجه، انتخاب صحیح مواد و بررسی دقیق سوابق حساسیتی بیمار، نقش کلیدی در موفقیت درمان ایفا می‌کند. در ادامه مراحل ساخت پروتز را بررسی خواهیم کرد، لطفاً همراه ما باشید:
 

۱. مشاوره و ارزیابی اولیه:

در اولین جلسه، دندان‌پزشک وضعیت دهان، سلامت لثه‌ها و دندان‌های باقی‌مانده را به‌دقت ارزیابی می‌کند. در این مرحله، تاریخچه درمانی و نیازهای بیمار بررسی شده و نوع پروتز مناسب (متحرک یا ثابت) بر اساس شرایط بالینی و انتظارات بیمار انتخاب می‌گردد.
 

۲. قالب‌گیری و تصویربرداری:

پس از انتخاب روش درمان، دندان‌پزشک باید به‌وسیله روش‌های سنتی (مثل استفاده از آلژینات یا سیلیکون) یا دیجیتال (اسکن سه‌بعدی) اطلاعات دقیقی از ساختار دهان و فک بیمار به دست آورد.

• قالب‌گیری سنتی:مواد قالب‌گیری مانند آلژینات در دهان قرار می‌گیرند تا شکل دقیق دندان‌ها و لثه‌ها ثبت شود.
• قالب‌گیری دیجیتال: با استفاده از اسکنرهای پیشرفته، تصاویر دقیقی از ساختار دهان گرفته می‌شود که باعث کاهش خطا و افزایش راحتی بیمار می‌گردد.
   

۳. طراحی و ساخت پروتز در لابراتوار:

پس از دریافت قالب و تصاویر، دندان‌پزشک اطلاعات را به لابراتوار ارسال می‌کند:

• طراحی موقتی: ابتدا یک مدل مومی (wax try-in) از پروتز تهیه می‌شود تا ترتیب‌دهی دندان‌ها و بررسی فرم و ابعاد صورت بیمار انجام شود.
• ساخت نهایی: پس از تأیید مدل موقتی، پروتز با بهره‌گیری از تجهیزات دندانسازی ساخته می‌شود. این فرآیند ممکن است شامل چندین مرحله ازجمله: پخت، پرداخت و صیقل‌دادن پروتز باشد تا از نظر زیبایی و عملکرد به بالاترین استاندارد برسد.
   

۴. تست و تنظیم نهایی:

زمانی که پروتز ساخته شد، بیمار برای تست نهایی به مطب دعوت می‌شود:

• جایگذاری اولیه: پروتز به‌صورت آزمایشی در دهان بیمار قرار می‌گیرد تا از تطابق با قوس فک، برقراری تعادل و راحتی اطمینان حاصل شود.
• تنظیمات دقیق: در صورت نیاز، تغییرات جزئی مانند: تنظیم ارتفاع، تعویض دندان‌های آزمایشی یا تغییرات در لبه‌های پروتز اعمال می‌شود تا از عملکرد بهینه پروتز اطمینان حاصل شود.

۵. تحویل نهایی و آموزش مراقبت:

پس از تأیید نهایی توسط دندان‌پزشک، پروتز به بیمار تحویل داده می‌شود. همچنین در آخر آموزش‌های لازم برای نگهداری، تمیزکردن و مراقبت از پروتز ارائه می‌شود تا از دوام و عملکرد طولانی‌مدت آن اطمینان حاصل شود.

ساخت پروتز دندان

معرفی انواع پروتز دندان:

انواع پروتز دندان به‌طورکلی در دودسته اصلی ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه به معرفی اجمالی هر کدام می‌پردازیم:
 

۱. پروتزهای ثابت:

این نوع پروتزها به‌طور دائمی روی دندان‌های موجود یا ایمپلنت‌ها نصب می‌شوند و توسط لابراتوار طراحی و ساخت می‌گردند. ازجمله موارد آن عبارت‌اند از:

• روکش دندان: یک دندان آسیب‌دیده را برای بازسازی شکل و قدرت عملکرد آن پوشش می‌دهد.
• بریج دندان: یک یا چند دندان ازدست‌رفته را با استفاده از دندان‌های مجاور به‌عنوان پایه جایگزین می‌کند.
• پروتزهای ایمپلنت پشتیبان: پس از کاشت ایمپلنت، روکش یا بریج را به ایمپلنت‌ها متصل می‌کنند تا یک ساختار ثابت ایجاد کنند.
   

۲. پروتزهای متحرک

این دسته از پروتزها قابلیت جابه‌جایی در دهان را دارند و معمولاً برای افرادی که برخی دندان‌های طبیعی باقی‌مانده یا در صورت بی‌دندانی کامل استفاده می‌شوند. انواع آن شامل:

• پروتز دندان‌مصنوعی کامل (دست‌دندان): برای بیمارانی که هیچ دندانی باقی نمانده است.
• پروتز دندان پارسیل: جهت جایگزینی بخشی از دندان‌های ازدست‌رفته در افرادی که هنوز دندان‌های طبیعی در قوس فکی باقی دارند.
• اوردنچر (Overdenture): نوعی پروتز متحرک که بر پایه ایمپلنت یا بقایای دندانی نصب می‌شود تا از لقی جلوگیری و از تحلیل استخوان فک پیشگیری کند.
• پروتزهای انعطاف‌پذیر (ژله‌ای): که با مواد نرم و منعطف ساخته می‌شوند و از نظر زیبایی و راحتی برای برخی بیماران گزینه مناسبی به‌شمار می‌آیند.

مزایای استفاده از پروتز دندان:

امروزه با استفاده از پروتزهای دندانی متنوع، امکان جایگزینی دائمی دندان‌های ازدست‌رفته فراهم شده است که این امر از مهم‌ترین مزایای استفاده از پروتز دندان به شمار می‌آید.

برخی از مزایای استفاده از پروتز دندان به شرح زیر است:

• بهبود ظاهر دندان‌ها: استفاده از پروتزهای دندانی ظاهر دندان‌ها را به میزان قابل‌توجهی بهبود می‌بخشد.
• گزینه‌های درمانی متنوع: پروتزهای دندانی به دو صورت ثابت و متحرک تولید می‌شوند؛ به همین دلیل در مواقع لازم می‌توان پروتز متحرک را از دهان خارج نمود.
• افزایش زیبایی لبخند: پروتزهای دندانی در بهبود زیبایی دندان‌ها و اصلاح لبخند نقش مؤثری دارند.
• بهبود عملکرد دهان: استفاده از این پروتزها امکان جویدن غذا و صحبت‌کردن را به طور مؤثر فراهم می‌کند.

معایب استفاده از پروتز دندان:

همانند سایر روش‌های درمانی، استفاده از پروتزهای دندانی نیز ممکن است با چالش‌ها و محدودیت‌هایی همراه باشد. از جمله معایب مهم این روش می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• واکنش‌های آلرژیک: برخی از مواد مورد استفاده در ساخت پروتزهای دندانی ممکن است در برخی از بیماران باعث بروز واکنش‌های حساسیتی و آلرژیک شوند.
• ناراحتی و حساسیت در جایگذاری: در برخی موارد، جایگذاری پروتز منجر به احساس ناراحتی و حساسیت در دهان بیماران می‌شود؛ این ناراحتی معمولاً ناشی از حضور اجسام خارجی در دهان است و در صورت بروز مشکل، مراجعه به دندان‌پزشک جهت بررسی و تنظیم مجدد توصیه می‌گردد.
• خردشدن تاج پروتز: سختی جویدن یا گاز زدن مواد غذایی سفت ممکن است باعث خردشدن یا آسیب‌دیدن تاج پروتز شود که از معایب احتمالی این روش به شمار می‌آید.
   

باوجود این معایب، مزایای فراوان پروتزهای دندانی باعث شده است که بسیاری از بیمارانی که از فقدان دندان‌های خود رنج می‌برند، این روش درمانی را به‌عنوان گزینه‌ای مؤثر برای بازگرداندن زیبایی و عملکرد دهان انتخاب کنند.

جمع‌بندی:

پروتزهای دندانی با تنوع بالا در نوع، طراحی و جنس، توانسته‌اند نیازهای متفاوت بیماران را پاسخ دهند. چه در قالب پروتزهای ثابت و ایمپلنت پشتیبان و چه در شکل متحرک و انعطاف‌پذیر، این درمان‌ها به بهبود ظاهر، راحتی جویدن و تکلم و حتی حفظ ساختار استخوان فک کمک می‌کنند. با رعایت صحیح بهداشت دهان و مراجعه منظم به دندان‌پزشک، می‌توان از دوام و عملکرد مطلوب آن‌ها بهره‌مند شد.

باوجود برخی محدودیت‌ها نظیر احتمال حساسیت، نیاز به تنظیمات اولیه یا مراقبت‌های خاص، پروتزهای دندانی همچنان از مؤثرترین گزینه‌ها برای جایگزینی دندان‌های ازدست‌رفته محسوب می‌شوند. ازاین‌رو، بهره‌گیری از مشاوره تخصصی و انتخاب نوع مناسب پروتز، نقش مهمی در رضایت درمانی بیماران خواهد داشت.

از همراهی شما خوانندگان گرامی سپاسگزاریم و آرزوی سلامتی و لبخندی زیبا برایتان داریم. برای دسترسی به مقالات بیشتر و آشنایی با آخرین تجهیزات و فناوری‌های دندانسازی، از شما دعوت می‌کنیم به صفحه وبلاگ تجهیزات دندانسازی سایت ملکی دنتال مراجعه فرمایید.