موتور آویز یونیورسال یکی از  تجهیزات دندانسازی به شمار می‌رود که به دلیل ویژگی‌های کاربردی‌اش، جایگاه خاصی در میان انواع مختلف موتورهای الکتریکی دارد. این دستگاه که با نام الکتروموتور کموتاتور نیز شناخته می‌شود، توانایی کار با هر دو نوع جریان برق متناوب و مستقیم را دارد. ساختار ساده و عملکرد قابل‌اطمینان موتور آویز یونیورسال، آن را به گزینه‌ای محبوب و ایده‌آل برای بسیاری از کاربردهای دندانسازی کرده است.

در این مقاله از سایت ملکی دنتال به معرفی موتور آویز یونیورسال خواهیم پرداخت و در ادامه کاربردها، ساختار، انواع، عملکرد، مزایا و معایب این محصول محبوب را بررسی می‌نماییم. لطفاً تا انتهای این مقاله، ما را همراهی فرمایید:

کاربرد و ساختار موتور آویز یونیورسال در دندانسازی:

موتور آویز یونیورسال از ابزارهای اساسی در دندانسازی است که برای انجام بسیاری از امور مانند: برش، پرداخت، شکل‌دهی مواد دندانی و... استفاده می‌شود. این دستگاه از سه بخش موتور، شفت و هندپیس تشکیل شده است که موتور آن نیروی محرکه را تأمین می‌کند، شفت انعطاف‌پذیر آن گشتاور را به هندپیس منتقل می‌کند و هندپیس، ابزار برش یا پرداخت را نگه می‌دارد.

موتور آویز یونیورسال

معیارهای طبقه‌بندی انواع موتور آویز یونیورسال:

موتور آویز یونیورسال که یکی از مهم‌ترین تجهیزات دندانسازی است، بر اساس معیارهایی مانند: منبع تغذیه، سرعت، هندپیس و کاربرد طبقه‌بندی می‌شوند که در ادامه به بررسی جداگانه هرکدام از این طبقه‌بندی‌ها خواهیم پرداخت:

1. موتور آویز بر اساس منبع تغذیه:

به‌طورکلی موتور آویز یونیورسال با دو منبع تغذیه برق و هوای فشرده کار می‌کند. اولین دسته در این طبقه‌بندی، موتورهای آویز پنوماتیک هستند که با هوای فشرده کار می‌کنند و معمولاً در کلینیک‌های کوچک‌تر دندانپزشکی از آن‌ها استفاده می‌شود. این موتورها نسبتاً ارزان و کم‌صدا هستند اما قدرت محدودی دارند.

دسته دیگر موتور آویز برقی هستند و همان‌طور که از نامشان پیدا است با جریان برق کار می‌کنند و نسبت به موتورهای پنوماتیک، دارای قدرت بیشتری می‌باشد. این دسته از موتور آویز یونیورسال، می‌تواند سرعت‌های بالاتری را ایجاد کند و اغلب برای کارهای سنگین‌تر مناسب می‌باشد.

2. موتور آویز بر اساس سرعت:

معیار دیگری که موتور آویز یونیورسال بر اساس آن طبقه‌بندی می‌شود، سرعت است. اولین دسته موتورهای آویز کم‌سرعت هستند که معمولاً برای انجام اموری مانند: برش و پرداخت مواد دندانی نرم از آن‌ها بهره گرفته می‌شود و سرعت این دستگاه‌ها بین 5000 تا 20000 دور در دقیقه متغیر است. دسته دیگر موتورهای آویز یونیورسال در این طبقه‌بندی، موتورهای آویز پرسرعت هستند که برای انجام برش فلز و سرامیک از آن‌ها استفاده می‌شود و معمولاً سرعت آن‌ها بالای 20000 دور در دقیقه است.

3. موتور آویز بر اساس نوع هندپیس:

نوع هندپیس موتور آوریز نیز از دیگر معیارهای طبقه‌بندی موتور آویز یونیورسال محسوب می‌شود. دسته اول در این طبقه‌بندی، موتورهای آویز یونیورسال هندپیس مستقیم هستند که ابزار برش در این نوع دستگاه‌ها، مستقیماً به شفت متصل می‌باشد. نوع دیگر موتورهای آویز یونیورسال، موتور آویز هندپیس زاویه‌ای است که در آن ابزار برش با زاویه خاصی به شفت متصل بوده و امکان دسترسی بهتر به مناطق دشوار دهان را برای دندانساز یا دندانپزشک فراهم می‌کند.

4. موتور آویز بر اساس نوع کاربرد:

آخرین معیار طبقه‌بندی موتور آویز یونیورسال، نوع کاربرد این دستگاه‌ها است که براین‌اساس به دو دسته موتورهای آویز لابراتوری و کلینیکی تقسیم می‌شوند. از موتور آویز لابراتواری برای انجام امور لابراتواری مانند ساخت پروتزهای دندانی بهره گرفته می‌شود اما موتور آویز کلینیکی بیشتر برای انجام امور بالینی و آماده‌سازی دندان برای ترمیم کاربرد دارد.

انواع موتور آویز یونیورسال

قدرت‌های مختلف موتور آویز یونیورسال:

موتور آویز یونیورسال با قدرت‌های مختلف 200، 300 و 500 وات، علیرغم توان نسبی در مقایسه با سایر مدل‌های موجود، به‌عنوان ابزاری کارآمد و بادوام در صنایع مختلف، از جمله دندان‌پزشکی شناخته می‌شود. این دستگاه با حداکثر دور بر دقیقه و توان خروجی، قادر به انجام عملیات‌های ماشین‌کاری از قبیل: برش، سنگ‌زنی و پرداخت مواد مختلف مثل: آکریل و فلزات نرم می‌باشد.

موتور آویز یونیورسال به دلیل ساختار مقاوم و عملکرد قابل‌اعتماد، به‌طور گسترده برای انجام امور دندانسازی سنگین مانند: برش اسپرو و سایر عملیات‌های مرتبط استفاده می‌شود. بهره‌گیری از این نوع موتورهای آویز تنها محدود به حوزه دندانسازی و دندانپزشکی نیست و این دستگاه در صنایع دیگری همچون: طلاسازی، مجسمه‌سازی و قطعه‌سازی نیز استفاده می‌شود.

عملکرد موتور آویز یونیورسال در دندانسازی:

 همان‌طور که در بخش قبلی اشاره شد؛ موتور آویز یونیورسال برای انجام عملیات مختلف روی دندان‌ها و پروتزهای دندانی استفاده می‌شود. این دستگاه با بهره‌گیری از شفت انعطاف‌پذیر و هندپیس زاویه‌دار به دندانساز یا دندانپزشک امکان می‌دهد تا دسترسی آسانی به تمام نقاط دهان داشته باشد.

دندانسازان و دندانپزشکان با استفاده از این ابزار کاربردی، می‌توانند عملیات مختلف روی دندان‌ها و مواد دندانی را با دقت و سرعت بالایی انجام دهند. هندپیس زاویه‌دار این موتور به دندانساز یا دندانپزشک امکان می‌دهد تا عملیاتش را در زوایای مختلفی انجام دهد و به‌راحتی به نقاط دشوار دهان دسترسی داشته باشد.

مزایا و معایب استفاده از موتور آویز یونیورسال:

موتورهای آویز یونیورسال به دلیل کارایی بالا و کاربرد گسترده‌ در صنایع مختلف به‌ویژه دندان‌پزشکی از محبوبیت زیادی برخوردار هستند اما این دستگاه‌ها نیز همانند هر ابزار دیگری، دارای مزایا و معایبی می‌باشند که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم داشت:

مزایای استفاده از موتور آویز یونیورسال:

• با تنظیم دقیق سرعت و گشتاور موتور آویز یونیورسال، می‌توان عملیات‌ بسیار ظریف و دقیقی را انجام داد. چنین قابلیتی، موتورهای آویز یونیورسال را به ابزاری ایده‌آل و کارآمد برای انجام اموری که نیازمند کنترل دقیق هستند، تبدیل می‌کند.

• از مهم‌ترین مزایای موتورهای آویز یونیورسال، قابلیت تنظیم دقیق سرعت چرخش آن‌هاست. با تغییر این سرعت، می‌توان برای کار روی مواد مختلف با سختی متفاوت و انجام عملیات مختلف مانند: برش، پرداخت و صیقل‌کاری، تنظیمات بهینه را اعمال کرد. این قابلیت، انعطاف‌پذیری بالایی را در استفاده از این ابزار فراهم می‌آورد.

• هندپیس زاویه‌دار این موتورها، امکان دسترسی به نقاط مختلف دهان حتی در مکان‌های صعب‌العبور را برای دندانساز یا دندانپزشک فراهم می‌کند. این ویژگی، انجام درمان‌های مختلف را با دقت و راحتی بیشتری فراهم می‌سازد.

مزایای استفاده از موتور آویز یونیورسال

معایب استفاده از موتور آویز یونیورسال:

• موتور آویز یونیورسال پس از استفاده طولانی‌مدت و با سرعت بالا، ممکن است گرم شده و به اجزای داخلی آن آسیب برسد. موضوعی که بر طول عمر موتور و دقت عملکرد آن تأثیر منفی دارد.

• برخی از مدل‌های موتورهای آویز یونیورسال به‌ویژه در سرعت‌های بالا، ممکن است دچار لرزش شوند. این لرزش بر دقت و کیفیت سطح نهایی نتیجه کار، تأثیر می‌گذارد.

• صدای تولیدشده توسط موتورهای آویز یونیورسال به‌خصوص در سرعت‌های بالا، می‌تواند برای دندانساز و بیمار آزاردهنده ‌باشد.

• موتورهای آویز یونیورسال باکیفیت، معمولاً قیمت بالایی دارند و خرید آن‌ها ممکن است برای برخی از دندانسازان یا دندانپزشکان مقرون‌به‌صرفه نباشد.

• موتورهای آویز یونیورسال نیز همانند هر ابزار دیگری به تعمیر و نگهداری دوره‌ای نیاز دارند. موضوعی که مستلزم صرف زمان و هزینه‌های اضافی است.

سخن آخر:

موتور آویز یونیورسال، ابزارهایی ضروری و پرکاربرد در دندانسازی و دندانپزشکی هستند که امکان انجام بسیاری از درمان‌ها را بادقت بالا فراهم می‌کنند. این موتورها با قابلیت تنظیم سرعت و گشتاور، انعطاف‌پذیری بالایی در انجام عملیات مختلف دارند. با انتخاب مدل مناسب و انجام تعمیرات دوره‌ای، می‌توان از این ابزارها به بهترین شکل ممکن بهره برد و معایب آن‌ها را به حداقل رساند.